Κυριακή 25 Φεβρουαρίου 2018

Μία πολύτιμη μαρτυρία του θρυλικού ΔημοΤσέλιου για τους πρώτους Κατσαντωναίους!

Ο ατρόμητος Κατσαντώνης - του λαϊκού ζωγράφου Θεόφιλου

Σας παρουσιάζουμε μία σπάνια εξομολόγηση του θρυλικού αγωνιστή του '21 Δήμου Τσέλιου (πιθανόν ο "Γεροδήμος" των δημοτικών τραγουδιών μας;) που αναφέρεται στη σύνδεσή του με τον πρώτο ένοπλο πυρήνα του Κατσαντώνη στα 1804, εποχή που -κατά τον ΔημοΤσέλιο- ο αδούλωτος σταυραετός των Αγράφων δρούσε με μια χούφτα μόνο παλικάρια. Σημαντικής ιστορικής αξίας η αναφορά του Δημοτσέλιου στους πέντε πρωτοξεκινητάδες της επαναστατικής απειθαρχίας εκείνων των καιρών, καθώς και στην μετέπειτα ένταξη του Γ. Καραϊσκάκη στον, αυξανόμενο πλέον, Κατσαντωνέικο  νταϊφά!

Ιδού:

================

"Ηύρα ένα Ζαφείρη κλεφτικάτον από την Ακαρνανία, κάθονταν στην Αγία Μαύρα. Μου λέει αυτός: Δήμο τι χαλεύεις να πας με καράβια; Έρχεσαι να πάμε στο Καρπενήσι; Βγαίνεις και κλέφτης. Μ' επήρε τον Ιούλιο μήνα στα 1804...

Ο Γιωργάκης ήτον Καπετάνιος και ο Ζαφείρης ήτον γαμπρός του. Εστάθημεν, τον Ιούλιον μήνα εξεκινήσαμεν. Επήγαμεν στο Καρπενήσι. Αρματολός ο Καπετάν Γιωργάκης με μπουγιουρντί. Εκάθησα ως τις 10 Απριλίου, Λαμπρή.

Έσμιξα τον Κατζαντώνη. 4 νομάτοι εγινήκαμε πέντε. Αντώνης, Λεπενιώτης, Τζόγκας και ένας Θοδωρής 4,  εγώ 5.  Ξακολουθάγαμεν την κλεψιά τότε διάφορους πολέμους. Ερχόντανε και μεγαλώναμε. Εξακολουθάγαμε. Εμεγάλωσε ο Αντώνης, έτρεμε η τουρκιά. 

Στα 1805 ήλθε και ο Καραϊσκάκης. Έσμιξε με τον Αντώνη κι αυτός. Έφυγε ο Καραϊσκάκης από το Πρεμέτι, από τη φυλακή. Εγίνηκε και αυτός πρώτη σκάλα, καθώς ήμουν και εγώ. Λεπτότερος και ψηλότερός μου, δεν είχε όψη καλή. Τότε με τον Καραϊσκάκη απόκτησα πιστή αγάπη. Από τότε. Εσκοτώσαμε τον Λιάζαγα τον Βεληγκέκα. Εμείς είμεθα 40, εκείνοι χίλιοι... "

[Γεωργίου Τερτσέτη, Έργα (επιμέλεια Ντίνου Κονόμου) τόμ. Γ', Απομνημονεύματα Αγωνιστών 1821, Αθήνα 1970, σ. 428.] 


ΥΓ: Η... ιχνηλασία από το βιβλίο του αείμνηστου εκλεκτού Ευρυτάνα συγγραφέα Δημήτρη Σταμέλου υπό τον τίτλο: "Κατσαντώνης, η αποθέωση της παλικαριάς", βιβλιοπωλείον της Εστίας).

13 σχόλια:

ΕΥΡΥΤΑΝΑΣ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣ είπε...

Αν θέλετε στο τέλος της ανάρτησης κάντε "κλικ" στην υπογραφή "blog Ευρυτάνας ιχνηλάτης"...

Aris είπε...

Ετσι παντα ξεκιναγαν φιλε. Λιγοι στην αρχη..
Πολλα μπραβο για το σπανιο ντοκουμεντο που ανιχνευσες.

PHOTO ΤΙΤΛΟΙ είπε...

Οι κλέφτες, αυτοί που όπως έλεγε ο Μακρυγιάννης "γυμνοί και ξυπόλυτοι βάστηξαν στα βουνά ζωντανή την μαγιά της λευτεριάς"!

kapetandiamantis είπε...

Ο Γερο Δήμος πέθανε, ο Γέρο Δήμος πάει.
Τ' ανδρειωμένου η ψυχή του φοβερού του Κλέφτη
με τη βοή του τουφεκιού στα σύγνεφ' απαντιέται
αδερφικά αγκαλιάζονται, χάνονται, σβηώνται, πάνε.

Unknown είπε...

Τιμή και δόξα στον Σταυραετό των Αγράφων.Φωτεινό οδηγό των αγώνων για λευτεριά τότε, και ελπίζουμε και στο μέλλον!!!

Ελένη Φλογερά είπε...

Αθάνατη ελληνική ψυχή! "Εμείς είμεθα 40, εκείνοι χίλιοι"
Καλή σου μέρα!

Άρης Άλμπης είπε...

Απλή γλώσσα.
Διήγηση με σεμνότητα.
Τέτοια ντοκουμέντα φωτίζουν την Ιστορία.

Φυσιολάτρης! είπε...

Με μεγάλη συγκίνηση διάβασα αυτές τις δέκα αράδες....της διήγησης του γερο-Δήμου Τσέλιου.......και αυτό γιατί εκτός που αποτελούν ένα σημαντικό ιστορικό ντοκουμέντο για την Ευρυτανία και τους Κατσαντώνηδες....δείχνουν και ποιοι ήταν οι πραγματικοί επαναστάτες και πως ξεκίνησαν στην αρχή.....μερικοί αδέσμευτοι άνθρωποι των βουνών μετρημένοι στα δάχτυλα .....που δεν προσκύναγαν αφέντες ούτε λογάριαζαν συσχετισμούς......έβαζαν πάνω απ όλα τη δίψα τους για ελευθερία και ανεξάρτητη ζωή.........και κάπως έτσι έβγαιναν στο κλαρί!!!!!
Και ναι!!!Έκλεβαν τους αρχι.κλεφταράδες της εξουσίας.......και καλά κάνανε......άλλωστε τα περισσότερα "κλοπιμαία" τα δίνανε στη φτωχολογιά που δεινοπαθούσε!!!!!!!!!Και τελικά αυτοί ήταν που έγραψαν και την ιστορία της εξέγερσης πριν και κατά το 1821!!!!!

faros είπε...

Στα 1804, 1805 !

Κάπως έτσι φτάσαμε στα 1821 !

Με τέτοιος ΛΕΒΕΝΤΕΣ - ΠΑΛΛΗΚΑΡΙΑ !

ΕΥΡΥΤΑΝΑΣ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣ είπε...


Ευχαριστούμε παιδιά για τις επισκέψεις και τα σχόλια.

"Αντάρτης, κλέφτης, παλικάρι
πάντα είν' ο ίδιος ο λαός"!

doctor είπε...

ΝΑ ΠΟΥ ΜΑΘΑΙΝΟΥΜΕ ΑΠΟ ΠΡΩΤΟ ΧΕΡΙ ΠΟΙΟΙ ΗΤΑΝ ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΣΥΜΠΟΛΕΜΙΣΤΕΣ ΤΟΥ ΚΑΤΣΑΝΤΩΝΗ ΚΑΙ ΟΤΙ ΚΑΙ Ο ΚΑΡΑΙΣΚΑΚΗΣ ΑΠΟ ΕΚΕΙ ΞΕΚΙΝΗΣΕ.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ. ΕΥΓΕ!

Κούλα Α. είπε...

Ο Αριστοτέλης Βαλαωρίτης έχει γράψει το ποίημα "Ο Δήμος και το καρυοφίλι του".Αυτός είναι ο γνωστός μας "γερω-Δήμος".Οι στίχοι που παραθέτει ο σχολιαστής kapetandiamantis πιο πάνω δεν είναι από το ποίημα αυτό,από την τεχνική τους όμως δε μου μοιάζουν για δημοτικό τραγούδι.Ο Δήμος του κλέφτικου τραγουδιού με θέμα "του κλέφτη το κιβούρι",που περιλαμβάνει και η συλλογή του Νικολάου Γ. Πολίτη,δε φαίνεται γέρος.Σαν καπετάνιος έχει βέβαια κάποια ηλικία,αλλα πεθαίνει στην ύπαιθρο,ανάμεσα στα παλικάρια του και το όλο σκηνικό παρουσιάζει ένα νταϊφά σε ενεργή δράση.Ο Δήμος καλεί τα παλικάρια του να δειπνήσουν όπως και κάθε μέρα και να τον κουβαλήσουν ψηλότερα στο βουνό,κοντά σε μια βρυσούλα και ανάμεσα στα πυκνά δέντρα,για να πεθάνη εκεί.Ένας γέρος ανθρωπος θα πέθαινε στο σπίτι του,ανάμεσα στους δικούς του.Ο Δήμος λοιπόν δεν έχει ακόμα αποσυρθεί,που σημαίνει κατά πασα πιθανότητα,ότι πάει από βόλι.

Scorpion είπε...

Ιστορία, σπουδαίο πράγμα η ιστορία και μάλιστα η πραγματική ιστορία όχι η κατά πως συμφέρει τούς εκάστοτε άρχοντες του τόπου.
Έλληνες ήρωες-παληκάρια πολλοί, τους οφείλουμε σεβασμό και αναγνώριση, υπάρχουν βέβαια και οι άλλοι....